Tekstil Geri Dönüşümü Nasıl Yapılır?

Dünya üzerinde uygulanabilirliği ıspatlanan ve halen işlemeye devam eden o kadar çok geri dönüşüm dalı vardır ki; bizler kağıt, plastik, cam gibi daha popüler olanlardan dolayı isimlerini pek duymuyoruz. Tekstil geri dönüşümü de sadece ilgili sektörleri ve uzmanları arasında sınırlanmış bir vaziyette kaldığı için tam olarak bu durumdadır. Tekstil geri dönüşümü de diğer maddelerin yeniden kazanımı ile neredeyse aynıdır ve de aynı evrelerden geçer.

Tekstil geri dönüşümü, diğer materyallerin geçirildiği işlemlerle hemen hemen aynı aşamalardan oluşmaktadır. Özellikle atıkların oluşma şekli ve tekrar kullanılabilir hale getirilmesi yönünden kağıt geri dönüşümüne benzer yönleri çoktur.

Tekstil atıkları üç ana grup altında toplanabilir. Birincisi suni iplik fabrikalarından çıkan atıklar, ikincisi tekstil imalatı atıkları, üçüncüsü ise tüketicilerin tekstil atıkları. Tekstil ve konfeksiyon sektörü için uluslararası çözümler üretmeye çalışan kuruluşlar, tekstil atıklarının yeniden kullanımı ve geri kazanımı konusunda çalışmalar yürütmekteler. Öncelikle tekstilde geri dönüşüm konusunda yoğun çalışmaların yürütülmesinin en önemli nedenlerinden biri kıyafet ve tekstil ürünlerinin %100’ e yakınının geri dönüştürülebilmesi. Hatta bazı ürünler ne kadar yıpranmış olursa olsun geri dönüştürülebiliyor.

Fabrikalardan, üretim tesislerinden ve tüketicilerden toplanan tesktil atıkları; kumaşın cinsine, rengine, kalitesine, vs. parametrelere göre sınıflandırılır. Sınıflandırmanın gereken hassasiyette yapılması çok önemlidir. Çünkü atık çeşidine göre elde edilecek olan ürün değişiklik göstermektedir. Örneğin; suni ip atıklarından elyaf veya iplik elde edilirken, tekstil üretiminden gelen atık kumaşlar ise pamuğa çevrilir.

Ait olduğu kategoriye göre tekstil geri dönüşüm makineleri ve diğer ekipmanlar ile elde edilen ikincil hammadde, kullanım alanına göre alıcılara satılır ve tekrardan ekonomiye katılır. Dünyada her yıl 150 milyon ton yeni giysi ve ayakkabı satışa sunuluyor. Yetkililere göre, bir kenara atılan giysilerin ise yüzde 95’i halen kullanılabilir durumda. Bu nedenle kıyafetlerin yeniden değerlendirilmesi büyük önem taşıyor. Örneğin denim ürünleri mevcut koşullarda en fazla yüzde 20 geri dönüşüm pamuk elyafı içerebilmekte. Kaliteyi düşürmeden bu oranı arttırmak için daha fazla teknolojik inovasyon gerekiyor.