Enerji Kimlik Belgesi, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 5 Aralık 2008 yılında yürülüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre binalarda enerji kaynakları ve enerjinin etkin ve verimli kullanılmasını, çevrenin korunması ve enerji israfının önlenmesini sağlamak amacıyla binanın enerji ihtiyacı ile birlikte enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri, sera gazı salımı seviyesi, ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir.
Enerji Kimlik Belgesi diğer bir ifade ile, bir binanın bütün enerji kullanımlarının değerlendirildiği, bununla beraber dış iklim şartları, iç mekan gereksinimleri, mahalli şartlar ve maliyet etkinliğinin de dikkate alarak, binanın birincil enerji ve karbondioksit (CO2) emisyonu açısından sınıflandırıldığı, aynı zamanda yeni veya önemli oranda tadilat yapılacak mevcut binalar için minimum enerji performans gereklerinin belirlendiği, yenilenebilir enerji kaynaklarının uygulanabilirliğinin değerlendirildiği ve ısıtma ve soğutma sistemlerinin kontrol edildiğine dair belgedir.
Daha önce buzdolabı, çamaşır ve bulaşık makineleri, klima gibi beyaz eşyalardan aşina olduğumuz enerji performans sınıflandırmaları bu yönetmelik ile birlikte binalar için de geçerli hale gelmiştir. Sınıflandırmalar beyaz eşyalarda olduğu gibi A’dan G’ye kadar yapılmaktadır. Bu sınıflandırmalar; ısıtma, sıhhi sıcak su üretimi, soğutma ve aydınlatma için enerji tüketimleri ve sera etkisi gazı (SEG) emisyonları için iki ayrı bölüm için de yapılır. A sınıfı, tasarruflu bina veya SEG emisyonu düşük bina olarak adlandırılırken G sınıfı, enerji tüketimi yüksek bina veya SEG emisyonu yüksek bina olarak adlandırılır. Binalarda bu sınıflandırmayı gösteren belgeye Enerji Kimlik Belgesi ya da kısaltılmış adıyla EKB denilmektedir.
1 Ocak 2011 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Enerji Kimlik Belgesi’ni 2 Mayıs 2017 yılına kadar tüm binaların alması zorunlu hale gelmiştir. Bu tarih itibari ile konut satın alırken veya kiralarken binanın enerji verimliliğine göre seçim yapılabilir ve Enerji Kimlik Belgesi istenebilir. Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000 m2’den az olan binalar ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı kuruluşları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı binaları için Enerji Kimlik Belgesi alınması zorunlu değildir. Enerji kimlik belgesi almadan önce mutlaka binanızın yalıtımını yapmanız gerekmektedir.
Yeni yapılan veya yapılmakta olan binaların iskan ruhsatı alabilmeleri için enerji kimlik belgesi sınıfı minimum C sınıfında olacak şekilde dizayn edilmelidir. Aksi takdirde binalar kanuni açıdan iskan ruhsatı alamamaktadır.
Ancak mevcut binalar için aynı koşul aranmamaktadır. Dolayısıyla yeni yapılmayan binalar, ısı yalıtımı, pencerelerin ısı yalıtımı, aydınlatma armatürleri verimliliği, ısıtma-soğutma ekipmanları verimi,gibi parametrelere bağlı olarak A sınıfından G sınıfına kadar her sınıfta Enerji Kimlik Belgesi alabilmektedir.
Enerji kimlik belgesi, bu belgeyi vermeye yetkili kuruluşlar tarafından verilmektedir. Enerji kimlik belgesi vermek üzere Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yetki belgesi almış olan kuruluşlar; yeni tasarlanan binalar için; binanın ısıtma, soğutma ve ısı yalıtım projesini hazırlayan gerçek veya tüzel kişiler ile birlikte mevcut binalar için Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketlerini kapsamaktadır.
Dolayısıyla Enerji Kimlik Belgesi nereden alınır sorusunun cevabı, bu belgeyi alabilmek için mutlaka yetkilendirilmiş bir kuruluşa başvurulması gerektiği yönündedir. Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri, binanızı inceleyerek; binanın yapım yılı, yönü, konumu gibi genel bilgileri, binanızın hangi malzemelerden inşa edildiği, yalıtım durumu, döşeme ve pencere alanları, çatı, dış cephe mantolama gibi temel bilgileri, ısıtma ve soğutma sistemlerinin verimlilikleri, sıcak su sistemi ve kullanılan aydınlatma elemanlarının tipi, sayısı gibi bilgileri toplar. Kayıt altına alınan bu bilgiler, Enerji Kimlik Belgesi (EKB) uzmanı tarafından binanızın enerji performansına dair gerekli hesaplamalar yapılarak, Enerji Kimlik Belgesi oluşturulur ve nihayetinde ilgili idarelere onaylatılır.